รักเก่า...ที่บ้านเกิด ( ตรุษจีน ปี 2555)

ฉันใช้ชีวิตในเมืองมานาน  Life Style ของคนเมืองดูจะเป็นความเคยชินสำหรับฉัน  เพียงแค่ขอให้มีชีวิตผ่านไปวันๆก็เพียงพอแล้ว  วันนี้ การกลับมาบ้านเกิด ดูจะเป็นความสุขใจเล็กๆ ที่มาช่วยชาร์ตแบตต์ให้กับชีวิตที่แห้งผากของฉันอย่างยิ่ง

ฉันชอบเช้าตรู่ของวันที่เราเดินกลับจากศาลเจ้า หลังการไหว้ตามประเพณีตรุษจีน ตลอดทางมีเสียงทักทายอย่างเอ็นดูจากเพื่อนบ้านรุ่นอาวุโส  หลายคนดีใจที่ได้พบฉันและครอบครัว  พวกเขาเหล่านั้น ยังจำภาพเด็กเล็กๆกลุ่มนี้ได้ดี

แต่วันนี้เด็กๆ กลายเป็นผู้ใหญ่ที่เขายังคงมีความรู้สึกดีที่ได้พบ   ความรู้สึกดีๆนี้ส่วนหนึ่ง เป็นผลพวงมาจากความดีของพ่อ แม่ และบรรพบุรุษที่ทิ้งเป็นมรดกไว้ให้เรานั่นเอง

บ้านเก่าของครอบครัว ในยามบ่าย แม้จะดูเหงาๆเพราะสมาชิกของบ้านส่วนใหญ่ ย้ายไปอยู่บ้านของตนเอง  ยามบ่าย กับแสงแดดอ่อนๆเช่นนี้ เป็นภาพที่เด็กๆยังคงคิดถึง และอยากกลับมาอยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตาอีกครั้ง

ประเพณีการไหว้เทศกาลตรุษจีน ของบ้านเราจะมี 3 วัน บ่ายวันแรกเป็นวันจ่าย ที่เราจะมารวมกันที่บ้านก๋ง และย่า เพื่อไหว้บรรพบุรุษ นับเป็นโอกาสที่ดีของการมาพบกันของสมาชิกทุกคนของครอบครัว

การจัดของไหว้  มีอาหารตามประเพณี ซึ่งส่วนใหญ่เป็นอาหารจีน แบบไหหลำที่บรรพบุรุษของเราคุ้นเคย  นานๆนักจึงจะมีอาหารสมัยใหม่มาไหว้บ้าง  ที่เป็นเช่นนั้นก็เนื่องจากความชอบของลูกหลาน  เพราะรู้ว่า หลังการเซ่นไหว้เสร็จ  พวกเราจะรับประทานอาหารเหล่านั้นร่วมกันทุกครั้ง

กุ้งตัวโตๆเหล่านี้ ค่อนข้างแน่ใจว่า บรรพบุรุษของเราคงไม่เคยรับประทาน  เพราะช่วงที่ท่านเหล่านั้นยังมีชีวิตอยู่  ครอบครัวของเรายากจนมาก  ทุกคนในครอบครัวต้องทำงานหนัก เพื่อให้ลูกหลานได้สุขสบายในสมัยปัจจุบัน
กุ้งเหล่านี้ อาจเป็นการชดเชยความรู้สึกดีๆที่ลูกหลานอยากให้บรรพบุรุษได้ทานบ้าง แม้จะยังไม่สามารถพิสูจน์ได้ว่า การไหว้แบบนี้จะเป็นการส่งของที่นำมาไหว้ไปให้ท่านได้จริงหรือไม่ก็ตาม
แต่ที่แน่ๆคือ  ลูกหลานคนที่รอรับประทานชอบมากจ๊ะ 

อาหารที่ขาดไม่ได้ในวันตรุษจีนคือ ต้นกระเทียม เพราะถือว่าเป็นอาหารที่ให้คุณแก่ผู้รับประทาน อายุจะยืนยาว  แม้ฉันจะไม่ชอบกระเทียม แต่ก็ต้องกล้ำกลืนเข้าไป 1 คำก็ยังดี

ผัดวุ้นเส้นแบบไหหลำ ที่ฉันคุ้นเคยมาตั้งแต่เด็ก  เป็นผัดวุ้นเส้นที่มีเครื่องเครามากมาย

และก็อร่อยเอามากๆทีเดียว

หน่อไม้จีน ต้มกับหมูสามชั้น เป็นเมนูเดิมๆที่ไม่เคยเปลี่ยนเลย 

ผัดผักรวม ทำไว้ให้บรรพบุรุษที่ชอบทานผัก

หากสังเกตให้ดี จานที่ใส่อาหารเหล่านี้ เป็นจานที่มีอายุรุ่นราวคราวเดียวกับฉันเลย 

60 ปีแล้วซิเรา

ปลาทอดกรอบ อาหารพื้นๆที่คนรุ่นเก่าชอบ แต่คนรุ่นใหม่ก็ชอบเช่นกัน 

แฮ่เกิ้น เป็นของทานที่เด็กรุ่นใหม่ชอบ ช่วงปีหลังๆนี้จึงบรรจุไว้ในเมนูทุกปี

ไก่ตอนสับชิ้นโตๆ หลังจากไหว้เสร็จ เราก็จะสับไก่มาทานกัน  

คนไหหลำจะสับไก่ชิ้นโต ต่างจากคนจีนอื่นที่สับไก่ชิ้นเล็กกว่า

วันแรกของการไหว้ ไก่จะอร่อยเป็นพิเศษ  

พอวันหลังๆเริ่มเบื่อ แม้แต่จะมองก็ยังคิดหนัก

น้ำจิ้มไก่แบบไหหลำ 

ผลไม้ 5 อย่างตามประเพณี 

วันที่ 2 เป็นวันไหว้ตามธรรมเนียม

ทุกคนจะไหว้ที่บ้านของตัวเอง บ้านใครบ้านมัน

วันนี้หลังจากไหว้เจ้าตามขั้นตอน และตามเวลาที่กำหนดแล้ว

กลางวันเราจะไหว้เตี่ย แม่ และบรรพบุรุษทุกคนอีกครั้ง

ด้วยอาหารที่พยายามไม่ให้ซ้ำกับเมื่อวันแรก

ไก่ที่เราใช้ไหว้ วันนี้จะต้องเป็นไก่ตอนตัวโตพิเศษ

เพราะทุกคนในบ้านต้องทานแต่ไก่ตอนเท่านั้น แม้แต่แม่ที่เป็นคนไทยแท้ 

แต่เมื่อแต่งงานกับคนไหหลำ ก็ชอบทานไก่ตอนไปด้วย 

ไก่ตัวนี้หนักประมาณ 5 กิโลกรัม

อาหารที่จะนำมาไหว้ ควรมีให้ครบทุกประเภท ทั้งหมู ไก่ และ ปลา 

เนื่องจากแม่เป็นคนไทย ทุกปีเราจึงต้องทำอาหารรสเผ็ดให้แม่ด้วย 

อาหารประจำของแม่คือ หมูผัดเครื่องแกง ใส่ใบมะกรูด

วันปีใหม่อย่างนี้ ต้องทานหมี่ซั่วยาวๆ เชื่อว่าอายุจะยืนยาว 

ปีนี้เลือกทำกระเพาะปลาแทนซุป

ความที่น้องสาวนำใบเหลียง มาจากชุมพร เลยทำเมนู " ใบเหลียงผัดไข่ ใส่วุ้นเส้น" 

ที่เด็กๆชอบกันมาก แต่ไม่แน่ใจว่าบรรพบุรุษจะชอบหรือไม่

จานนี้เป็นเมนูที่ฉันชอบและอยากทานเอง

กุ้งอบวุ้นเส้น ทำเอง กินเอง อ้วนเอง

ของหวานตามประเพณี ขนมเทียน ขนมเข่ง 

ขนมที่มีลักษณะฟูๆ ชีวิตลูกหลานจะได้เฟื่องฟู 

นอกจากขนมปุยฝ้ายแล้ว ยังแอบไหว้ด้วยขนมเค็กจากร้านวีรสุ ด้วย (ก็ลูกชอบอ่ะ)

ขาดไม่ได้ ขนมเปี๊ยะ

ขนมชนิดนี้มักไม่ค่อยได้ซื้อเอง เพราะเป็นขนมที่คนรู้จัก นับถือกันนำมาไหว้เตี่ย กับแม่

แม้ท่านจะจากไปนาน แต่ผู้คนยังนับถือท่าน จึงนำขนม ผลไม้ หรือไก่ มาไหว้ทุกปี

เมนู แป๊ะก็วยต้มน้ำตาล เป็นสีมงคล เชื่อว่าจะมีทองเต็มบ้านนะ 

แต่ที่รู้ๆอร่อย และช่วยบำรุงสมองดีจัง

ที่ขาดไม่ได้ ผลไม้ 5 ชนิด 

ความที่ยาย และ แม่ เป็นคนไทย เราจึงต้องติดหมากคำ มาไหว้ด้วย

ไม่กล้าลืม เดี๋ยวท่านดุเอา 

และเครื่องเซ่นไหว้ตามธรรมเนียม โดยจะเผาหลังจากไหว้เสร็จ 

วันที่ 3 เป็นวันขึ้นปีใหม่ 

พวกเราจะตื่นแต่เช้า ใส่เสื้อใหม่ (สีแดงเป็นสีแห่งโชคลาภ) 

จากนั้นก็เดินทางไปไหว้ศาลเจ้าประจำตระกูล เพื่อขอพรในวันแรกของปี

หลังจากไหว้เสร็จ ก็จะจุดประทับถวาย เป็นการเฉลิมฉลอง 

หากใครเคยขออะไรจากท่านไว้ ก็จะถือโอกาสจุดประทัดแก้บน กันในวันนี้

เราเริ่มจากการก่อกองไฟเพื่อใช้ในการจุดประทัด

หากเป็นการจุดประทัดทั่วไป คงไม่ต้องก่อกองไฟแบบนี้ 

แต่เรามีประทัดที่ต้องจุดมาก และต้องจุดให้เสียงประทัดต่อเนื่องกัน

วิธีที่จะทำเช่นนั้นได้  ก็ต้องใช้กองไฟเช่นนี้เท่านั้น

การจุด เราใช้ประทัดที่ต่อยาวตั้งแต่ 2000 นัดขึ้นไป แขวนไว้บนปลายไม้ยาว 5 ถึง 6 เมตร 

มีคนถือไม้นี้ทั้งหมดมี 5 คน  ซึ่งล้วนเป็นลูกหลานชายของครอบครัวเท่านั้น 

ผู้ที่เป็นคนจุดจะยืนอยู่ที่ริมกองไฟ  คอยใส่ปลายสายประทัดลงไปในไฟให้ชนวนติดไฟ

จากนั้นก็ปล่อยให้ประทัดระเบิดจนเกือบหมดสาย จึงจะเริ่มสายใหม่ ต่อไป

การคำนวนเวลาที่ประทัดแต่ละสายระเบิด นับเป็นเรื่องสำคัญ 

เพราะก่อนสายแรกจะหมดเสียง สายต่อไปต้องเริ่มระเบิดทันที

เราเริ่มจุดประทัดตั้งแต่ฟ้ายังไม่สาง จนพระอาทิตย์โผล่จากขอบฟ้า 

รวมแล้ว วันนั้นเราจุดประทัดมากกว่า 30000 นัด 
ใช้เวลา 45 นาทีจึงจะสิ้นเสียงประทัด

เมื่อสิ้นสุดการจุดประทัด ก็เป็นอันว่า กิจกรรมตรุษจีนของครอบครัวเราเสร็จสิ้นเรียบร้อยแล้ว 

พร้อมกับซองแต๊ะเอียสีแดงในกระเป๋าของทุกคน 

แม้จะใช้เวลาหลายวัน และหลายขั้นตอน 

แต่เราก็มีความสุขที่ได้ทำทุกอย่างสืบต่อจากบรรพบุรุษ

และทั้งหมดที่ทำ ก็เพื่อแสดงความกตัญญูต่อท่านเหล่านั้น ด้วยความสุขใจ