Lily HuaHin: บ้านจ่าทวี

บ้านจ่าทวี

สุดสัปดาห์ที่ผ่านมา มีโอกาสได้ไปเมืองสองแคว (จังหวัดพิษณุโลก) แม้จะเคยไปบ่อยๆและคุ้นเคยดี แต่ก็ยังเห็นสิ่งสำคัญๆของเมืองนี้ไม่หมด เพราะส่วนใหญ่ใช้เวลาไปกับการทำงาน จึงต้องค่อยๆสะสมไปครั้งละแห่งสองแห่ง และคงจะได้ไปอีกหลายครั้ง

วันนี้มีเวลาเพียง 8 ชั่วโมงในเมืองนี้ หลังจากทำงานเสร็จเหลือเวลาอีก 2ชั่วโมงจึงขอที่จะไปชมบ้านของจ่าทวี ซึ่งเป็นสถานที่ที่อยากเห็นมานาน

ฉันบินไปแต่เช้าตรู่ ตั้งแต่พระอาทิตย์ยังไม่ขึ้น เครื่องบินไต่ไปตามลำน้ำเจ้าพระยา ที่แสงอาทิตย์ยามเช้าสะท้อนเป็นประกาย

เป็นครั้งแรกที่เห็นเกาะเกร็ด อย่างชัดเจนเช่นนี้

ทันทีที่ลงจากเครื่องบิน น้องที่มารับก็พาไปทานอาหารเช้า ร้านนี้เป๋นร้านขายโจ๊กและข้าวต้ม ชื่อลิ้มเก้งเฮง ปกติไม่ค่อยเห็นร้านขายโจ๊กตั้งเป็นร้านถาวรแบบนี้ ส่วนใหญ่จะเป็นร้านแผงลอยในตลาด แต่ร้านนี้เป็นร้านเก่าแก่ที่มีลูกค้าเหนียวแน่นมาก

โจ๊กมาทั้งโจ๊กหมู โจ๊กไก่ แบบใส่ไข่ และไม่ใส่ไข่ โดยจะมีเฉาก๊วย หรือปาท่องโก๋ และ ขิงซอยแนมมา วันนี้ฉันกินโจ๊กหมูใส่ทุกอย่าง เนื้อหมูเขานุ่มดีมาก อร่อยจริงๆ

ช่วงบ่าย เมื่อมีเวลาว่างจึงเดินทางไปยังบ้านของจ่าทวี ซึ่งได้ชื่อว่าเป็น พิพิธภัณฑ์พื้นบ้าน สถานที่ที่ใช้แสดงผลงานก็คือบ้านของจ่าทวี นั่นเอง

จ่าทวี หรือ จ่าสิบเอกทวี บูรณเขตต์ เป็นผู้ที่ได้รับคำยกย่องมากมายจากผลการรวบรวมสิ่งของหายากซึ่งเป็นข้าวของเครื่องใช้ของคนพื้นบ้านในสมัยก่อน มาจัดแสดงให้คนยุคปัจจุบันได้รู้ได้เห็น นับเป็นพิพิธภัณฑ์ของวิถีชีวิตคนธรรดา

และเมื่อได้มาดูด้วยตาตัวเองแล้ว ก็ยอมรับว่าสิ่งของที่นำมาแสดงทั้งหมดล้วนเป็นของใช้ในชีวิตคนธรรมดาๆอย่างที่เราเคยใช้ เคยเห็นมาก่อนในช่วงชีวิตเยาว์วัยของเรา อย่างแท้จริง

ทันทีที่เข้าประตูบ้านจ่าทวี ก็พบกับซุ้มหม้อน้ำดื่ม ที่ชาวบ้านนอกทั่วไปมักจะตั้งไว้หน้าบ้าน ใส่น้ำฝนสะอาดหวานสดชื่นไว้ เพื่อให้คนเดินทางผ่านไปมาได้อาศัยดื่มกินยามกระหายน้ำ นี่คือความสะอาดของน้ำใจคนบ้านนอก

ที่ชอบมากคือศาลพระภูมิ ที่ทางบ้านจ่าทวีได้นำของมาไหว้

ก่อนเข้าไปในตัวบ้าน ก็พบกับพนักงานต้อนรับ 2ชีวิต ซึ่งเป็นของเล่นของเด็กรุ่นเก่า เป็นควายทำจากไม้

บ้านของจ่าทวี ใช้เป็นที่แสดงผลงานของสะสมมากกว่า 1000 ชิ้น

บ้านหลังเล็กอีกหลังที่ใช้แสดงงานสะสมเช่นกัน

ทางเข้าบ้านหลังใหญ่ ที่จัดวางงานสะสมอย่างเป็นระเบียบ

และเป็นหมวดหมู่

สังเกตเห็นลายลูกไม้ เหนือประตูแต่ละบาน มีลวดลายไม่เหมือนกัน

หน้าบ้านมีที่นั่งพักรับลม และร่มรื่นมาก

ห้องโถงทางขึ้นชั้นสอง มีจักยานรุ่นเก่าตั้งไว้ให้ดู

ในห้องโถงใหญ่ ฉันพบกับพนักงานต้อนรับรุ่นลูก

ซึ่งก็เป็นของเล่นของเด็กเช่นกัน

หน้าต่างทุกบานมีม่านลูกไม้ปักมือแขวนปิดไว้ บรรยากาศอย่างนี้ทำให้นึกถึงบ้านของฉันในช่วงที่พ่อแม่ของเรายังอยู่ และฉันก็ปักผ้าม่านแบบนี้บ่อยมาก

เปิดม่านมองออกไป ก็เห็นโอ่งไหสารพัดขนาดวางไว้นอกบ้าน

จะมีใครออกไปดูบ้างไหมหนอ

โครงสร้างบ้านของชาวลาวโซ่ง ซึ่งเป็นชนพื้นเมืองที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ในจังหวัด เพชรบุรี และ ราชบุรี ส่วนที่พิษณุโลก เป็นชุมชนที่อพยพมาจากเพชรบุรี

ภายในห้องแสดงยังมีการสร้างบ้านของคนพื้นเมือง

เพื่อจำลองวิถีชีวิตให้คนรุ่นใหม่ได้เห็น

ข้าวของเครื่องใช้ที่ค่อนข้างคุ้นตา เพราะที่บ้านเคยใช้มาก่อน

( ฉันเคยมีช่วงชีวิตอยู่ในยุคนั้นมาก่อน)

หลายคนสงสัยว่านี่คืออะไร แต่ทันทีที่ฉันเห็นก็ต้องรีบถ่ายรูปเก็บไว้ เพราะฉันเคยใช้งานเครื่องมือนี้ในการอัดผงยารักษาโรคให้เป็นเม็ด เหมือนยาเม็ดในปัจจุบัน

สมัยที่ฉันเป็นเด็ก คุณตาของฉันเป็นกำนันตำบลท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี นอกจากจะเป็นกำนันแล้ว ท่านยังเป็นหมอรักษาคนป่วยอีกด้วย ส่วนคุณยาย ท่านมีฝีมือในการเย็บปัก เสื้อผ้าเครื่องใช้ในการแสดงต่างๆ ที่ยากมาก (ปักดิ้น ปักเลื่อม แบบโบราณ)

ฉันมีหน้าที่ช่วยคุณตา คุณยาย ทำยาไว้ให้คนป่วยที่มารักษา จึงมีโอกาสได้ใช้เครื่องมือนี้ ปัจจุบันไม่ทราบว่าอยู่ที่ไหนแล้ว (คิดถึงคุณตาจัง)